17
Goliath ni i th’ab lungun nga daken piyu Israel
1Me mu’ulung e pi Filistine nga Sokoh ni ngranod ko mael, nib binaw ni bay u lan yu Judah; rabad ra pired nga bangi ban’en ni kanog yu Efes Dammim ngay, ni bay u thilin yu Sokoh nge yu Azekah. 2Me yib Saul nge piyu Israel ngarbad ra pired ko loway ni Elah, ni aram e gin nra ngongliyed rogorad riy ni ngar chamgad ngak e pi Filistine. 3Me k’af e pi Filistine u daken reb e burey me k’af piyu Israel u daken reb, ni bay ba loway u thilrad.
4Me yib be’ nib mo’on ni Goliath fithingan ko gin be par e salthaw rok e pi Filistine riy, ni be’ ko binaw nu Gath, nma non e pi Filistine nga daken, ni be’ nib pag e mereb e fit n’umngin 5nike tay ba urwach nib bronze nga lolugen, ma ke yon’ madan e mael nga daken ni bronze ni gonap’an e 125 e pawn tomalngin. 6Ma tungun ay e ke ing nga bang i ban’en nni ngongliy ko bronze, ma ke yin’ nga pon ba sarey nib bronze. 7Ma sarey rok e bod dub’agin fa ley i wasey ni bay ko fen e mulifith mad, ma nguwelen e re sarey nem nib wasey e gonap’an e ragag nge lal e pawn tomalngin. Ma bay ba salthaw nib m’on rok ni be fek e shield#17:7 SHIELD: Fa gin’en nma mith e salthaw nga fon ko mael. rok Goliath. 8Me yib i sak’iy Goliath nge tolul ngak piyu Israel ni be ga’ar, “Mang e gimed be rin’ u wur, kam k’afgad ni gimed be finey e mael? Gimed e pi sib rok Saul nir, i gag e gu ba Filistine! Mu turguyed reb e pumo’on u fithik’med nge yib nggu chamgow. 9Fa’anra gel nge li’eg nggum’, ma gamad mang sib romed; machane fa’anra gag e gu gel nggu li’ ngem’, mi gimed mang sib romad. 10Ere yib be’ e chiney ko salthaw nu Israel ngaray nggu chamgow, mu guyed be’ nge yib ya dagur rus ngomed!” 11Fa’ani rung’ag Saul nge salthaw rok e pi thin nem miyad rus.
David ni yib ko gin ke yib i par Saul ngay
12David e ba pagel ni fak Jesse, nib Efrath ni be’ ko fare binaw nu Bethlehem u Judah. Mi Jesse e meruk e pagel ni fak, ma ngiyal’ ni ba’aram ni pilung Saul e ke pilibthir Jesse. 13Ma dalip e pumo’on ni fak Jesse ni tin th’abi ilal e ra uned ngak Saul ko mael. Bin th’abi ilal e Eliab, ma bin migid e Abinadab, ma bin dalip e Shammah. 14Mi David e th’abi bitir, fa dalip nem i walagen ni yad ba ilal ngak e nap’an ni yad bay rok Saul, 15ma bayi munmun me sul David nga Bethlehem nge gafaliy e saf rok e chitamngin.
16Me par Goliath ni gubin e kadbul nge blayal’ ni aningeg i ragag e rran ni be th’ab lungun nga daken yu Israel.
17Me reb e rran me ga’ar Jesse ngak David, “Mfek ba tutuw e pi grain ney ni kan urfiy nge ragag yal’ i flowa ni ba’aray, ma ggurnag ngam man mpi’ ngak pi walagem ko gin bay e salthaw riy. 18Ma ga fek e ragag yang i chis ni ba’aray i yan ngak e en ni pilungen e salthaw. Ma ga nang salpen pi walagem, ma ga fek ban’en i yib ni nge dag ni kam guyrad ma kabfel’ rogorad. 19I Saul ni Pilung, nge pi walagem, nge urngin piyu Israel e yad bay ko fare loway nu Elah ni yad be mael e pi Filistine.”
20Me od David nri kakadbul u reb e rran riy, me tay be’ ni nge guy e saf, me fek fapi ggan nge yan, ni bod rogon nike yog Jesse ngak. Ma nap’an ni taw ko gin ke yan i par e salthaw ngay, ma aram e fini be yan piyu Israel ko gin ngar k’afgad riy ni fan ko mael, ma yad be tolul nrogon ni yima rin’ ko ngiyal’ ni nga ni yan ko mael. 21Pi salthaw rok e pi Filistine nge piyu Israel e ranod ra k’afgad nga tagil’rad nra baraba’ ma ba sap ngak baraba’. 22Me yani tay David fapi ggan ngak reb e ga’ ko salthaw ni ir e mmil fan e chugom ko salthaw ngak, me mil i yan ko gin kan k’af riy, me yan ngak pi walagen nge fith salaprad. 23Ma nap’an ni be non ngorad, me yib Goliath nga m’on nge yog ni nge yan be’ u Israel ngak ngar chamgow, ni bod ni i rin’. Me rung’ag David e thin ni be yog. 24Fa’ani guy piyu Israel Goliath, miyad mil ni kar rusgad. 25Me lungurad, “A mu guyed! Mu telmed ko pong ni be tay! En nra li’ e ra fal’eg e en ni pilung rogon, ra pi’ fak ngak nge mang le’engin, me par ndab ki pi’ e girdi’ nu tabinaw rok urngin e tax ni yibe pi’.”
26Me fith David e pi salthaw ni yad ba chugur ngak ni ga’ar, “Fa’anra li’ be’ e re Filistine nem nge chuweg e tamra’ rok yu Israel ma mang e yira pi’ ngak? Ya mini’ e re Filistine nem ni be’ nde nang Got ni be darifannag e salthaw rok Got ni be par nib fos?” 27Miyad yog ngak e n’en ni yira pi’ ngak e en nra li’ Goliath.
28Mi Eliab, ni bin th’abi ilal i walagen David e rung’ag ni be non David ngak fapi pumo’on. Me puwan’ ngak ni ga’ar, “Mang e ga be rin’ u roy? I mini’ e be gafaliy fapi saf rom ni bay u daken e ted? Gab ufanthin ma gab talanglang! Kemus ni kamub ni ngam guy boch e cham!”
29Me ga’ar David, “Be mang e kug rin’? Ra gu fith ta’ab bugithin ma ba kireb?” 30Miki sap ngak be’ ngki fith fare bugithin ngak, ma gubin yay nra fith be’ ma ku aram rogon ni yira fulweg ngak.
31Ma boch e girdi’ e rrung’aged e tin keyog David miyad weliy ngak Saul, me pi’ Saul e thin nge yib ngak ni nge yan i guy. 32Me ga’ar David ngak Saul, “Pilung rog, susun e dariy be’ ni nge rus ko re Filistine nem! Bay gu wan ngak nggu chamgow.”
33Me ga’ar Saul, “Dangay, uw rogon ni ngam cham ngak? Ya gur e ka gab bitir, me ir e n’umngin nap’an e yafos rok nike un ko salthaw ke mada’ ko chiney!”
34Me ga’ar David, “Pilung rog, gu ma gafaliy e saf rok e chitamag. Ma yugu ra yib ba layon ara ba bear i k’ad reb i pifak e saf nge fek, 35mu gu lek nggu cham ngak, mu gu fek fare pifak e saf rok. Ma fa’anra cheal fare layon fa fare bear ngog, mu gu thiy pa’ag nga k’angan nggu li’ ngem’. 36Kug li’ boch e layon nge bear, ma ku irera’ e n’en ni gu ra rin’ ko re Filistine nem ni be’ nde nang Got, ma be darifannag e salthaw rok Got ni be par nib fos. 37I SOMOL e ke ayuweg e pogofan rog u pa’ e layon nge bear, ere ku bayi ayuwegneg u pa’ e re Filistine nem.”
Me ga’ar Saul, “Kefel’, mman, mi SOMOL e nge un ngom ngam marow.” 38Me pi’ madan e mael rok ngak David ni nge chuw ngay, me fek ba urwach nib bronze nge tay nga lolugen David, me tay ba madan e mael ni wasey nga daken. 39Me m’ag David e saydon rok Saul nga daken fare mad ni wasey ni ka non’ nga daken me guy rogon ni nge yan, ma dabiyag, ya de mecham rok. Me ga’ar ngak Saul, “Dabiyag ni gu cham ni bay e pin’ey u dakenag. Ya de mecham rog.” Ma aram me chuweg u daken ni gubin. 40Me fek e sog rok, ni sog nma fek e girdi’ nma gafaliy e saf, me feng lal i malang nib pach downgin u lan e lul’ nge yin’ ngalan bochi tutuw ni fen. Me ngongliy rogon e gawul rok me yan ni ngar chamgow Goliath.
David ni gel ngak Goliath
41Me yib Goliath i yib ngak David, ma fa’anem nma fek e shield rok Goliath e bay nga m’on rok. Ma be chugur i yib, 42fini guy David ni bfel’ rogon, me minmin u wan’ ya kemus ni bochi pagel ni bfel’ ya’an ni girdi’. 43Me ga’ar ngak David, “Mog, gub pilis ni kam fek e ley nir e ren i yib ngog?” Me tolul nga daken David ni be bucheg wa’athan ni birok e got e be yog nga fithingan. 44Me non ngak David ni ga’ar, “Moy, ya ke mudugil ni nggu pi’ dowam ngak e arche’ nge gamanman ngar longuyed.”
45Me fulweg David ni ga’ar, “Kam fek e saydon ni yima rugoy nge sarey ni yima yin’, machane gag e ku gub ngom u fithingan SOMOL ni Gubin ma Rayag Rok, ni ir e Got rok e salthaw nu Israel ni ga be darifan nagrad. 46Daba’ e nge pi’em SOMOL nga pa’ag; bay ggel ngom, mu gu th’ab k’angam nggu luf lolugem, mu gu pi’ downgin e salthaw ko pi Filistine ngak e arche’ nge gamanman ngar longuyed. Ma bayi nang ga’ngin e fayleng ni yu Israel e bay ba Got rorad, 47ma urngin e girdi’ ni bay u roy e bay ra guyed ni de t’uf rok SOMOL e saydon nge sarey ni nge ayuweg e girdi’ rok ngay. Ya ma gel ko mael, ma bayi pi’med ni gimed gubin nga pa’mad.”
48Me yan Goliath i yan ngak David bayay, me mil David nib machreg i yan ko gin nike k’af e pi Filistine riy ni ngar chamgow. 49Me yip David pa’ ngalan fachi tutuw rok nge fek reb e malang, me tay ko gawul rok nge pag ngak Goliath. Me aw nga peri’ nge bilig, me thig Goliath nga but’ nib palpal. 50Ere David e de fek e saydon, me li’ Goliath nga ba gawul nge ba malang! 51Me mil i yan ngak, nge yan i sak’iy nga to’oben, me girengiy e saydon rok Goliath u tafen, me th’ab k’angan nge luf lolugen nge thang e fan rok.
Fa’ani guy e pi Filistine nike yim’ e en ni ur nonod nga daken, miyad mil. 52Me sak’iy e salthaw nu Israel ngu Judah ni kar tolulgad miyad tuluf e pi Filistine ngar mada’gad nga Gath nge fapi garog nu Ekron. Pi Filistine nem e u ra thiggad nga but’ ni kar maad’adgad u kanawo’ ni sor nga Shaaraim nge mada’ nga Gath nge nga Ekron. 53Ma nap’an e sul piyu Israel ko molol’og ni ur ted ko pi Filistine, ma kar gachowriyed e chugum ni immoy ko gin i par e pi Filistine riy. 54Me fek David lolugen Goliath i yan nga Jerusalem me cha’riy talin e cham rok Goliath u lan e tent rok.
David nni fek i yan ngak Saul
55Fa’ani guy Saul David nike yan ni ngar chamgow Goliath, me fith Saul ngak Abner ni pilungen e salthaw rok ni ga’ar, “Abner, i mini’ e re pagel nem?”
Me fulweg Abner ni ga’ar, “Pilung rog, da gu nang.”
56Me ga’ar Saul ngak, “Mman ngam guy rogon ngam nang ko mini’.”
57Fa’ani sul David ko gin ni be par e salthaw nu Israel riy nga tomuren nike li’ Goliath, me fek Abner David i yan ngak Saul. Ma kabay lolugen Goliath u pa’ David ni be fek i yan. 58Me fith Saul ngak ni ga’ar, “Fare pagel, i gur mini’?”
Me fulweg David ni ga’ar, “I gag be’ ni fak Jesse nu Bethlehem, ni tapigpig rom.”
